Pass Box Phòng Sạch Là Gì? Cấu Tạo, Nguyên Lý Hoạt Động Và Ứng Dụng Thực Tế
Trong môi trường sản xuất khắt khe như phòng sạch, việc hạn chế sự xâm nhập của hạt bụi, vi khuẩn hay ô nhiễm chéo là yếu tố sống còn để đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn ISO, GMP, hoặc WHO-GMP. Một thiết bị đóng vai trò quan trọng trong khâu chuyển giao vật tư giữa các khu vực có cấp độ sạch khác nhau chính là pass box phòng sạch.
Vậy pass box là gì, hoạt động như thế nào và ứng dụng ra sao trong quy trình sản xuất hiện đại? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu đầy đủ.
Pass Box Là Gì?
Pass box (hay còn gọi là hộp chuyển hàng, hộp trung chuyển phòng sạch) là một thiết bị chuyên dụng được lắp đặt tại vách ngăn giữa hai khu vực có cấp độ sạch khác nhau trong phòng sạch. Mục đích của pass box là:
Chuyển giao vật liệu, linh kiện, mẫu thử, tài liệu từ phòng này sang phòng khác
Giảm thiểu lưu lượng người di chuyển – hạn chế nguy cơ phát sinh hạt bụi
Đảm bảo áp suất và luồng khí ổn định trong từng khu vực sạch
Pass box giúp duy trì tính toàn vẹn của môi trường sạch trong các nhà máy sản xuất vi mạch, dược phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm cao cấp hoặc phòng thí nghiệm vi sinh.

Cấu Tạo Cơ Bản Của Pass Box Phòng Sạch
Tùy theo loại pass box (thường, có quạt lọc, tiệt trùng), nhưng về cơ bản, một pass box chuẩn phòng sạch thường có các thành phần sau:
1. Vỏ ngoài (housing)
Làm bằng thép không gỉ SUS 304 hoặc SUS 316, chống ăn mòn, dễ vệ sinh
Dày từ 1.0 – 1.2 mm, có khả năng chịu áp suất và va đập nhẹ
2. Cửa kính đôi có khóa liên động (Interlock system)
Chỉ cho phép mở một cửa tại một thời điểm
Đảm bảo không có sự lưu thông không khí từ hai phía cùng lúc
Kính cường lực trong suốt, chịu nhiệt và áp lực
3. Hệ thống đèn UV/LED chiếu sáng bên trong
Một số mẫu có thêm đèn UV tiệt trùng, thời gian chiếu thường từ 15–30 phút
Đèn LED để quan sát vật phẩm bên trong
4. Cửa đóng kín (airtight door)
Có gioăng cao su EPDM hoặc silicone, giúp kín khí
Một số loại dùng bản lề giảm chấn chống xệ
5. Bộ điều khiển điện tử (tùy chọn)
Điều khiển đóng/mở cửa tự động
Hẹn giờ UV, hiển thị trạng thái hoạt động
Có thể kết nối với hệ thống giám sát trung tâm (BMS)
Phân Loại Pass Box Trong Phòng Sạch
Hiện nay, pass box được chia làm 3 loại phổ biến, tùy vào mục đích sử dụng:
Loại pass box | Đặc điểm chính | Ứng dụng |
---|---|---|
🔹 Static pass box | Loại cơ bản, không có quạt, không xử lý không khí | Chuyển tài liệu, linh kiện ít nhạy cảm |
🔹 Dynamic pass box | Có quạt thổi khí qua HEPA/ULPA, tạo dòng khí sạch | Chuyển vật tư nhạy cảm (dược phẩm, vi sinh) |
🔹 Pass box UV | Tích hợp đèn UV diệt khuẩn, có thể kết hợp dynamic | Phòng thí nghiệm, y tế, vi sinh vật học |
Ngoài ra còn có các biến thể như:
Pass box sàn đứng (floor-mounted)
Pass box treo tường (wall-mounted)
Pass box điều khiển cảm ứng hoặc cửa tự động

Nguyên Lý Hoạt Động Của Pass Box
🔸 Với static pass box:
Nhân viên đặt vật phẩm vào buồng chuyển
Đóng cửa phía “bẩn” → Chờ vài giây → Mở cửa phía “sạch” để nhận hàng
Cơ chế interlock cơ khí hoặc điện tử ngăn mở hai cửa cùng lúc

🔸 Với dynamic pass box:
Sau khi đóng cửa đầu tiên, quạt hút không khí trong buồng qua bộ lọc HEPA (≥99.97%) để loại bụi
Một số loại có thêm lọc ULPA (≥99.999%) hoặc lọc carbon
Nếu có UV, đèn sẽ chiếu trong khoảng 15–30 phút (có thể lập trình)
Sau khi khử khuẩn, chỉ khi đèn báo an toàn, cửa còn lại mới mở được

✅ Ưu điểm:
Duy trì luồng khí sạch
Không làm thay đổi áp suất phòng
Giảm nguy cơ nhiễm chéo, tăng tuổi thọ filter trong phòng sạch
Ứng Dụng Của Pass Box Trong Các Ngành Công Nghiệp
Ngành | Ứng dụng cụ thể |
---|---|
🧪 Dược phẩm – thiết bị y tế | Chuyển thuốc, mẫu thử, linh kiện tiệt trùng mà không cần mở cửa lớn |
💻 Điện tử – vi mạch | Chuyển wafer, bo mạch, linh kiện nhạy cảm khỏi hạt bụi |
🧴 Mỹ phẩm – thực phẩm chức năng | Bảo vệ sản phẩm khỏi nhiễm bụi trong quá trình đóng gói |
🧬 Phòng thí nghiệm vi sinh – nghiên cứu | Chuyển dụng cụ, mẫu phân tích giữa các lab có cấp độ sạch khác nhau |
🏥 Bệnh viện – phòng mổ vô trùng | Chuyển mẫu bệnh phẩm, dụng cụ y tế đã khử trùng sang phòng mổ |
Những Lưu Ý Khi Lựa Chọn Và Sử Dụng Pass Box
Xác định cấp độ sạch và yêu cầu lọc khí
Với GMP, cần dynamic pass box + HEPA filter + UV
Kích thước phù hợp vật tư vận chuyển
Tránh quá lớn gây tiêu hao năng lượng, quá nhỏ gây bất tiện
Đảm bảo interlock hoạt động chuẩn
Tránh sự cố mở đồng thời cả 2 cửa
Hiệu chuẩn định kỳ UV, HEPA, quạt hút
Đảm bảo hiệu quả khử khuẩn thực sự
Vệ sinh nội thất thường xuyên bằng dung dịch chuyên dụng
Tránh tích tụ bụi hoặc vi sinh vật trong khoang trung chuyển
Kết Luận
Pass box phòng sạch không chỉ là thiết bị phụ trợ, mà đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ vùng sạch, tiết kiệm chi phí vận hành, và nâng cao hiệu quả kiểm soát môi trường.
Tùy vào ngành nghề, cấp độ sạch và quy trình kiểm định, doanh nghiệp nên lựa chọn loại pass box phù hợp để đảm bảo sản xuất không bị gián đoạn và đạt các chứng nhận chất lượng quốc tế.
Với hơn 15 năm kinh nghiệm trong ngành phòng sạch và chống tĩnh điện, SHiZU Cleanroom cung cấp:
Các loại pass box tiêu chuẩn GMP, ISO Class 5–8
Tùy chỉnh kích thước – tính năng theo yêu cầu
Hỗ trợ vận hành, bảo trì, kiểm định cùng chuyên gia
📞 Liên hệ ngay để được tư vấn loại pass box phù hợp nhất với mô hình sản xuất của bạn!